Nieuwe duurzame materialen bij Sustainability Spotlight

Duurzaamheid Spotlight keerde vorige maand op veler verzoek terug naar FESPA Global Print Expo in een tentoonstelling samengesteld door The Good Factory.

Vorige maand werkte FESPA samen met The Good Factory op de FESPA Global Print Expo (GPE) in Amsterdam om de Sustainability Spotlight te presenteren, een tentoonstelling van textielmaterialen in vier categorieën: leer en leeralternatieven, synthetische stoffen, cellulosestoffen en natuurlijke stoffen. Elk materiaal werd geëvalueerd om bezoekers van de FESPA GPE te voorzien van transparante en relevante informatie voor materiaalgebruik in kortetermijnafbeeldingen, interieurdecoratie en mode. En natuurlijk had het display zelf, gemaakt van duurzaam Re-board , een ecologische voetafdruk die 3.269 kg CO2e lichter was dan zijn MDF-tegenhanger.

Als textiel- en inkoopexpert gespecialiseerd in duurzaamheid heeft Sam Taylor, oprichter van The Good Factory, de afgelopen twee jaar met FESPA gewerkt aan het verzamelen en samenstellen van een breed scala aan duurzame materialen, van honderden mogelijke tentoonstellingen tot de 40 + tentoongesteld. Het samenstellen van de inhoud vereist een duidelijk inzicht in wat drukkers nodig hebben en het distilleren ervan in nuttige en relevante informatie die ze kunnen verwerken en waar ze actie op kunnen ondernemen.

Waarom is Duurzaamheid Spotlight belangrijk?

Merken kijken steeds meer naar de voordelen van het verminderen van scope 3-emissies en het brengen van transparantie in hun toeleveringsketens. Ze eisen groenere materialen en een grotere verantwoordelijkheid omdat hun klanten dat ook doen, en duurzame materialen zijn waardevol in certificerings- en koolstofberekeningsschema's. De hoge energieprijs betekent dat bedrijven zich meer richten op hernieuwbare energiebronnen om hun energie-efficiëntie te vergroten, en het efficiënte gebruik van duurzame materialen leidt ook tot lagere emissies en kostenvoordelen.

Elk item in de Duurzaamheidsspotlight wordt geleverd met een eigen informatieblad, met de volgende checklist: informatie en locatie van de fabrikant, bijbehorende kwaliteitsnormen, samenstelling, gewicht, breedte, voorraadservice, lage/hoge minimale bestelhoeveelheid, gerecyclede inhoud, recycleerbaarheid en lagere uitstoot. Daarnaast werd vermeld of de fabrikant een waterbeleid, energiebeleid of sociaal beleid voerde en of garens volledig traceerbaar waren. Een begeleidende certificeringssleutel omvatte Global Recycling Standard, GPTS, OEKO-TEX, Bluesign, Crib 5, brandvertragende certificering en Martindale-resultaten.

Bij elk product zat ook een vragenlijst. Deze onderzoekende vragen, bedoeld om de werkelijke onderliggende duurzaamheid van het product grondig te testen, zijn te zien aan het einde van het artikel. De vragen bepalen niet alleen hoe goed het product potentieel in de circulaire economie kan passen, maar onderzoeken ook de sociale en financiële impact van elk specifiek materiaal.

Hoe ontwikkelen duurzame materialen zich?

Materialen van de volgende generatie doorlopen een ongelooflijk lang proces en het kan jaren duren voordat ze volledig zijn ontwikkeld. Producten als mycelium (de stof in de wortelstructuur van paddenstoelen die leeralternatieven kan vormen) of materialen op basis van algen lijken misschien nieuw, maar er is in de loop der jaren mee geëxperimenteerd en verfijnd, zegt Sam. Zo werd er in 2006 door Ecovative patent aangevraagd op een verpakking gemaakt van mycelium.

Mycelium is vooral relevant omdat leer gevolgen zal ondervinden van de ontbossingsregelgeving van de EU en merken al naar leeralternatieven kijken. Stella McCartney, Adidas en Lululemon werken allemaal samen met Mylo, een myceliumleer, om handtassen, sportschoenen en yogamatten te maken.

“De EU-regelgeving is echter niet van toepassing op gerecyclede producten”, zegt Sam. “Ik verwacht dus dat er veel meer gerecycled leer in de toeleveringsketen terechtkomt. De enige andere keuze zijn biogebaseerde materialen. Maar helaas bevat biobased nog steeds plastic, omdat de beste verhouding biomateriaal tot een soort plastic bindmiddel ongeveer 85% biobased is. Het kan dus geen onderdeel zijn van een volledig circulaire workflow, maar het past wel goed in de Net Zero-strategieën.”

Dus wat zijn de beste leeralternatieven? “Je zou natuurlijke rubberproducten kunnen gebruiken – Natural Fiber Welding maakt Mirum [een plasticvrij alternatief voor leer gemaakt van natuurlijk rubber en plantaardige oliën]. Maar deze materialen moeten ook voldoen aan de ontbossingsregelgeving van de EU, wat het proces moeilijker kan maken.

“De voordelen van mycelium zijn dat het goedkoop, overvloedig en snel verwerkbaar is, ook al is het niet zo slijtvast als echt leer.”

Biobased producten, vooral uit voeding, worden ook steeds populairder, vooral in kleding. "Er is een grote hoeveelheid afval van bananenbladeren, en het voordeel is dat bananen een ongelooflijk populaire vrucht zijn", zegt Sam. “Materialen uit voedselverspilling worden lastiger als het voedsel geen populair product is of extra bewerking vergt. Maar het is een geweldige manier om deel uit te maken van de circulaire economie.”

Een ander gebied waar de Sustainability Spotlight naar keek was cellulose, materialen gemaakt van opgeloste houtpulp. Sam vertelt: “Het is ook mogelijk om afvalproducten te nemen en daar cellulose van te maken. Ik denk dat dit de toekomst is, vooral met de Amerikaanse textielstrategie, die een terugnameprogramma voor stoffen introduceert. Cellulosematerialen zullen dus deel uitmaken van de EU-strategie voor textielafval en de Amerikaanse Green Deal.

Het is duidelijk dat gerecycleerde kunststoffen steeds groter zullen worden, en ongetwijfeld zal het gebruik van nieuwe kunststoffen op een gegeven moment beginnen terug te dringen. Maar zoals Sam opmerkt: “Je kunt 6.000 producten maken uit een vat olie, dus je zult altijd wel een vorm van nieuw polyester op de markt vinden. Recyclage blijft dus cruciaal in deze sector.”

Greenwashing en koolstofafvang

De nieuwe greenwashing-wetten in Groot-Brittannië en de EU zullen grote gevolgen hebben voor deze markt. “Het is greenwashing als je zegt dat je gerecyclede plastic flessen gebruikt om stoffen van te maken, terwijl de flessen rechtstreeks van de fabriek naar de recycler gaan zonder eerst verkocht te zijn.”

Sommige merken zijn al koploper geworden. “Bedrijven als Lululemon hebben nu hun eigen recyclingfabrieken opgezet en hun eigen grondstoffenvoorziening voor de detailhandel”, zegt Sam. “En biogebaseerde materialen zullen dan dat leemte in de textiel gaan opvullen.”

Bovendien is de technologie voor het afvangen van CO2 een groeigebied, zegt Sam: H&M toonde vorig jaar bijvoorbeeld een collectie met materialen gemaakt van CO2 dat wordt opgevangen in staalfabrieken. In de toekomst zouden stoffenfabrikanten misschien samen met fabrieken kunnen worden gevestigd en technologie voor koolstofafvang naast hun schoorstenen kunnen worden geïnstalleerd.

Dus wat zal er volgend jaar in de Sustainability Spotlight verschijnen, op de FESPA Global Print Expo 2025 in Berlijn? Sam zegt: “Elk jaar exposeren we slechts een heel klein percentage van het werk dat we hebben gedaan. Dat is geweldig, want elke keer dat je gaat, ontdek je nieuwe materialen die je nog nooit eerder hebt gezien.”

Duurzaamheid Breng materiële vragen onder de aandacht

Heeft het product de potentie om bij te dragen aan de circulaire economie?

• Kan het aan het einde van de levensduur opnieuw worden gebruikt?
• Is het herbruikbaar?
• Is het gemakkelijk recyclebaar met behulp van de bestaande infrastructuur?
• Is het uit minder materialen gemaakt, waardoor het makkelijker te recyclen is (de kern is bijvoorbeeld hetzelfde als het oppervlak)?
• Bevat het gerecyclede inhoud?

Vermindert de productie of verwerking het energieverbruik?

• Heeft het product minder belichaamde energie of koolstof (bijvoorbeeld minder energie die wordt gebruikt bij de productie, hernieuwbare bronnen die worden gebruikt om de energie te leveren die wordt gebruikt bij de productie)?

Is het product ontwikkeld om een efficiënter gebruik van hulpbronnen mogelijk te maken?

• Gebruikt het minder materiaal bij de productie?
• Maakt het het mogelijk dat er minder materiaal wordt gebruikt in eindproducttoepassingen (kan bijvoorbeeld direct worden bedrukt, zodat er geen papier op hoeft te worden gelamineerd)?

Is het materiaal energiezuiniger in gebruik (er is bijvoorbeeld minder bewerking nodig om een eindproduct te creëren, bijvoorbeeld geen laminering nodig)?

De impact van het materiaal op de natuurlijke omgeving, inclusief de inkoop van grondstoffen, de productie van het artikel, het ermee werken om voltooide artikelen te produceren, het artikel of de goederen die met het artikel zijn gemaakt tijdens de levensduur of aan het einde van de levensduur.

• Verminderde luchtvervuiling tijdens de productie, het gebruik of aan het einde van de levensduur (bijv. vervuilingsproblemen rond PVC, uitstoot van vluchtige organische stoffen door inkten)
• Verminderde watervervuiling tijdens de productie, het gebruik of aan het einde van de levensduur (bijv. eliminatie of vermindering van microplastics, verbeteringen aan de afvalwaterstromen van fabrieken)
• Verminderde ontbossing/biodiversiteit (bijvoorbeeld soja gebruikt in inkt die niet bijdraagt aan ontbossing).

Sociale voordelen: actief beleid rond de behandeling van werknemers en de toeleveringsketen geïmplementeerd en bewezen

• Financieel, om fatsoenlijk werk voor iedereen te ondersteunen, zoals eerlijke beloning, gelijke beloning voor vrouwen, leerlingplaatsen en andere regelingen om mensen aan een opleiding en werk te helpen?
• Sociaal, zoals diversiteit (over geslachten, leeftijden, etniciteiten, religies, handicaps), inclusie, bescherming van arbeidsrechten?
• Is de fabrikant gecertificeerd als B Corp, Fairtrade, leefbaar loon of anders?