Het koolstofvrij maken van de toekomst

In de context van de klimaatverandering betekent het koolstofarm maken het verminderen of elimineren van de uitstoot van broeikasgassen. In dit artikel worden drie van de belangrijkste bronnen besproken die rechtstreeks van invloed zijn op de drukwerksector: de energiesector, het transport en de verwarming en koeling van gebouwen.

Door de bestaande manieren om de CO2-uitstoot volledig te omarmen volledig te omarmen, kunnen de diepe bezuinigingen worden bereikt die tegen 2030 nodig zijn. Dit vereist echter krachtig beleid en actie van overheden en veranderingen in de systemen van financiering, subsidies en belastingen. Opkomende technologieën die in de pijplijn zitten, kunnen dit een impuls geven zodra ze online komen.

We moeten in 2050 het netto nulpunt bereiken om een stijging van 1,5°C te voorkomen. Het is haalbaar, maar zeer uitdagend. Het Internationale Energieagentschap publiceerde in oktober 2021 een routekaart met een traject; het impliceert een volledige transformatie van de manier waarop we energie gebruiken en er is heel weinig ruimte voor uitstel of gemiste doelstellingen. Belangrijk is dat het ook gaat om het voldoen aan de energievraag in landen die momenteel zeer weinig toegang hebben, het betaalbaar houden van energie en het plannen van nieuw gecreëerde banen uit schone energie daar waar banen verloren gaan door op fossiele brandstoffen gebaseerde industrieën: essentieel voor een rechtvaardige transitie.

Energie-efficiëntie is essentieel: het IEA beschouwt het als een bijdrage aan ongeveer een derde van de benodigde emissiereductie, met behulp van “maatregelen zoals elektrificatie, gedragsverandering, digitalisering en materiaalefficiëntie in de industrie.” Een sterke focus hierop zou banen creëren en de energierekening verlagen; In veel delen van de wereld is het al opgenomen in het beleid. De circulaire economie en afvalreductie besparen ook energie.

De energiesector

De energiesector is verantwoordelijk voor ongeveer driekwart van de mondiale uitstoot. Het bereiken van een netto nulpunt betekent zowel het vergroten van het aandeel elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen als het afstappen van direct gebruik van fossiele brandstoffen. Ons energieverbruik moet substantieel worden geëlektrificeerd. Volgens McKinsey zou in 2040 in de meeste markten een koolstofarme energievoorziening van 50 tot 60% kunnen worden bereikt met “weinig of geen investeringen die verder gaan dan die welke worden bepaald door puur rationeel economisch gedrag.”

Zonne- en windenergie concurreren al een paar jaar met fossiele brandstoffen en zijn de goedkoopste en snelste manier om energieopwekkingscapaciteit op te bouwen. Er is altijd discussie over kernenergie, maar tegen 2030 zijn grote bezuinigingen op het gebruik van fossiele brandstoffen nodig, wat betekent dat we afhankelijk moeten zijn van hernieuwbare energiebronnen om deze te verwezenlijken. Welke kant van het milieuargument je ook kiest, het bouwen van een kerncentrale duurt lang: tussen de 10 en 21 jaar vanaf het begin tot het operationeel zijn.

De technologische verbeteringen die nodig zijn, zijn die voor batterijen en andere vormen van opslag, zoals waterkrachtcentrales; voor infrastructuur, zoals in supergrids om intermitterende situaties te overwinnen; en op het gebied van het afvangen en opslaan van koolstof, inclusief directe opvang via de lucht.
Wat printbedrijven kunnen doen, is hulpbronnen- en energie-efficiëntie omarmen.

Vervoer

Transport is verantwoordelijk voor ongeveer 25% van de mondiale CO2-uitstoot. Hiervan bestaat ongeveer 75% uit wegvoertuigen, dus een belangrijk gebied om aan te pakken.

De energieroutekaart van het IEA omvat een toename van het aantal elektrische voertuigen van de huidige 5% wereldwijd naar 60% in 2030. Zelfs met de productie-impact van zowel voertuigen als batterijen, hebben elektrische voertuigen gedurende de hele levensduur een aanzienlijk lagere klimaatimpact dan conventionele voertuigen. De kosten, het bereik en de laadinfrastructuur moeten kloppen, en voertuigen variërend van lichte bestelwagens tot zware vrachtwagens en personenauto's. EV’s zorgen ook voor minder luchtvervuiling, wat de gezondheid van iedereen ten goede komt.

Hoewel elektrische personenauto's in aanschaf nog steeds duurder zijn dan vergelijkbare conventionele voertuigen, wordt de kloof kleiner en compenseren veel landen het verschil met subsidies en andere stimuleringsmaatregelen. Als we kijken naar de kosten gedurende de hele levensduur – de aankoopprijs en de totale exploitatiekosten – worden elektrische voertuigen na slechts een paar jaar vergelijkbaar, omdat ze zuiniger in het gebruik zijn. Het marktaandeel neemt snel toe en autodeelsystemen zoals Zipcar evolueren naar elektrische wagenparken.

Het bereik groeit en de meeste hebben nu ruim voldoende voor de gemiddelde bestuurder. Maar voor lange ritten, en voor degenen wier werk veel tijd onderweg vergt, zijn de laadinfrastructuur en de oplaadtijd een punt van zorg, net als voor het grote deel van de wereldbevolking dat op een plek woont waar thuis opladen niet mogelijk is. Hoewel het opladen thuis of op het werk via het elektriciteitsnet in huis langzaam gaat, kan het beschikbare bereik dankzij snelle oplaadpunten in korte tijd aanzienlijk worden vergroot – denk aan een lunchpauze of zelfs een koffiepauze. Netwerken van openbare laadpunten die snelladen aanbieden, breiden zich al uit; recente toezeggingen van G7-leden om aanzienlijk in de infrastructuur te investeren zouden dit moeten vergroten – essentieel voor de elektrificatie van het vervoer.

Hoewel er voor sommigen altijd behoefte zal zijn aan individueel vervoer, moeten we veranderen van de huidige verwachting dat iedereen een eigen privévoertuig heeft (dat doorgaans toch al meer dan 80% van de tijd geparkeerd staat) naar betere reissystemen die betrouwbaar werken en betaalbaar.

Elektrische bestelwagens zijn nu wijdverspreid, maar de ontwikkeling van zware emissievrije voertuigen zoals bussen en vrachtvoertuigen verloopt langzamer, hoewel elektrische en waterstofbussen en puur elektrische vrachtwagens van 27 ton al in gebruik zijn. Er hebben proeven plaatsgevonden met nieuwe systemen, zoals speciale snelwegbanen voor elektrisch aangedreven goederen met bovengrondse kabels van het trolleybustype. Initiatieven die worden geïmplementeerd voor lichtere ladingen zijn onder meer elektrische bakfietsen in binnensteden en het testen van drones voor postbezorging op eilanden rond de kust van Groot-Brittannië.

Wat bedrijven kunnen doen, is onze benadering van reizen en transport heroverwegen.

Energie in gebouwen

Verwarming en koeling zijn ingewikkeld en vergen een groot deel van de mondiale energie, zowel in het bedrijfsleven als in eigen land. Betere isolatie van gebouwen is essentieel, waardoor de kwaliteit van nieuwe gebouwen wordt verbeterd en bestaande gebouwen worden aangepast. Het voorkomen van oververhitting is belangrijker naarmate de temperatuur stijgt.

Nieuwe en zich ontwikkelende technologieën voor efficiëntere systemen zullen een grote rol spelen. Warmtepompen zijn veelbelovend voor zowel verwarming als koeling, maar zijn nog steeds duur in aanschaf en niet geschikt voor alle gebouwtypes, vooral niet voor huishoudelijk gebruik, tenzij ze deel uitmaken van een stadsverwarmingsnetwerk. Er zijn meer netwerken nodig en een beter gebruik van restwarmte van ondergrondse spoorwegen, ondergrondse rivieren en van industriële processen. Waterstof kan worden gebruikt ter vervanging van gas uit het elektriciteitsnet en voor transport, maar om deel uit te maken van een netto nultraject moet er elektriciteit uit niet-fossiele brandstoffen worden gecreëerd. Dit hele gebied is nog steeds erg veranderlijk, met veel lopende onderzoeken en gevestigde systemen.

Wat wij kunnen doen: isoleren!

Over het geheel genomen hebben we de technologie al in gebruik of in ontwikkeling om te bereiken wat nodig is. De grote vraag is: hebben we de collectieve wil om het te doen?