De oprichting van FESPA en de ontwikkeling door de jaren heen
Tijdens de oprichtingsvergadering in 1962 besloot de Franse vereniging van drukkers om samen met zeven Europese verenigingen FESPA op te richten. Sinds de oprichting, meer dan 60 jaar geleden, is FESPA blijven groeien en uitbreiden:
- Het houden van tentoonstellingen wereldwijd op plaatsen zo ver weg als Azië, Afrika en Zuid-Amerika.
- Herinvestering in de sector introduceren via de Winst voor een Doel die elk jaar honderden projecten ondersteunt.
- Inclusief FESPA Wereldwijde Print Expo en Europese Tekenbeurs naar beurzen.
- Uitbreiding van nationale verenigingen naar 37 landen wereldwijd.
De Conventie in Kopenhagen, Denemarken 9-14 mei 1961
Dit is een van de belangrijkste data in de geschiedenis van FESPA, want hier werd de beslissing genomen om een onafhankelijke Federatie van Europese Zeefdrukverenigingen te vormen en uittreksels van de toespraken die toen werden gehouden geven een duidelijk beeld van de bedoelingen en motivatie achter deze beslissing. De conventie, georganiseerd door de Deense vereniging onder voorzitterschap van Bjarne Dahl, trok meer dan 300 afgevaardigden, van wie velen met hun echtgenotes kwamen. Niet alleen alle West-Europese landen waren vertegenwoordigd, maar ook van buiten Europa, de VS, Canada en Argentinië.
De volgende passages uit het welkomstwoord van Bjarne Dahl, voorzitter van de Deense zeefdrukvereniging, tonen duidelijk het belang van deze conventie waaruit de FESPA is ontstaan: “Tijdens de kinderschoenen van de zeefdruk was er geen enkele vorm van samenwerking en degenen die er op de een of andere manier in geslaagd waren om enige kennis van de technieken te verwerven, bewaakten deze kennis met jaloezie, niettemin verspreidde de zeefdruk zich van het ene land naar het andere, ook al werden bepaalde technische geheimen alleen verstrekt na betaling van hoge licentiekosten.
Leveranciers van zeefdrukmaterialen realiseerden zich al snel dat hun omzet afhing van het aantal gebruikers van dit proces en sommigen namen de taak op zich om de technieken te onderwijzen, waarvoor ze in ruil exclusieve leveranciersrechten eisten. Dit was een van de redenen waarom gebruikers in sommige landen besloten om handelsorganisaties op te richten om de belangen van de handel te behartigen en een uniforme en goede opleiding te organiseren.
Toch zijn we onze leveranciers veel verschuldigd en de indrukwekkende tentoonstelling die hier wordt gehouden en ook onze technische bijeenkomsten bewijzen dat onze leveranciers geloven in de grote en groeiende toekomst van zeefdruk. Door de grote toename van reizen sinds de laatste oorlog hebben zeefdrukkers van over de hele wereld persoonlijke contacten gelegd en ervaringen en ideeën uitgewisseld. Vandaag in Kopenhagen is een geweldige ontmoetingsgelegenheid voor ons allemaal op deze Vijfde Europese SPPA Conventie.”
De redenen voor een onafhankelijke FESPA werden uitgelegd door Bob Levisson, op dat moment de Europese voorzitter van de SPPA, in een artikel dat hij schreef in Screen Printing & Display News in april 1961. Dit zijn enkele van de relevante passages: “Een van de hoofddoelen van de European Chapter was het organiseren van zeefdrukkersconventies in Europa.
Het werd echter al snel duidelijk dat deze conventies niet alleen beperkt konden blijven tot leden van dit Europese kapittel, andere leden van onze branche wilden ook deelnemen en waren uiteraard welkom om zich bij ons aan te sluiten. Deze ontwikkeling zette ons aan het denken. We kwamen tot de conclusie dat voor de individuele zeefdrukker, in welk Europees land hij ook woonde, zijn eigen nationale organisatie natuurlijk belangrijker was dan de SPPA.
Een tweede conclusie was de dringende behoefte aan vertalingen van technische artikelen vanuit de Engelse tekst waarin ze waren geschreven. De conclusie is dat elke zeefdrukker in de eerste plaats zou moeten behoren tot zijn eigen nationale organisatie. De verschillende Europese organisaties zouden zich dan moeten verenigen (met behoud van hun volledige nationale onafhankelijkheid) in een European Federation of Screen Printers Associations. Deze Federatie zou aangesloten moeten zijn bij de Amerikaanse SPPA en zij die lid willen blijven van de SPPA zouden dat moeten blijven doen. Deze nieuw opgerichte Federatie zal veel beter in staat zijn om Europese Conventies te organiseren en om via hun eigen verenigingen te fungeren als een distributiecentrum voor technische informatie voor alle zeefdrukkers in Europa.”
De Conventie van Kopenhagen legde niet alleen de basis voor FESPA, maar zette ook een standaard voor toekomstige congressen en beurzen. Het programma was uitstekend. De lezingen van een internationaal panel van sprekers behandelden onderwerpen die vandaag de dag nog steeds relevant zijn.
De tentoonstelling werd goed ondersteund door fabrikanten en leveranciers waarvan sommige toonaangevend zijn geworden op de internationale markt voor zeefdrukmachines en -benodigdheden. Historisch gezien was het op deze conventie dat de eerste Svecia halfautomatische printer en de McCormick Super Cylinder machine voor het eerst werden gedemonstreerd, ontwikkelingen die een revolutie teweeg zouden brengen in de productiviteit van zeefdruk. Een zeer volledig en aantrekkelijk sociaal programma doorbrak de taalbarrières en creëerde vriendschappen en samenwerking die sindsdien een kenmerk van FESPA zijn.
De oprichting van FESPA in Hamburg, september 1962
Na de Conventie van Kopenhagen werd een stuurgroep opgericht die snel vooruitgang boekte met het opstellen van regels en doelstellingen voor de nieuwe organisatie. Er waren enkele meningsverschillen over de vraag of het lidmaatschap via individuen of nationale verenigingen moest lopen. De Britse vereniging DPSPA, sterk vertegenwoordigd door een delegatie onder leiding van Roy Foster en Ashford, was van mening dat dit in wezen een federatie van nationale verenigingen moest worden, dat slechts één vereniging elk land zou mogen vertegenwoordigen en dat individueel lidmaatschap alleen zou worden toegestaan als er geen nationale vereniging bestond.
Er was ook een consensus dat de nieuwe organisatie niet afhankelijk mocht zijn van of op enigerlei wijze onder controle mocht staan van de Amerikaanse SPPA. Ook dit punt werd geaccepteerd, maar tot op de dag van vandaag is de FESPA vertegenwoordigd in het internationale bestuur van de Amerikaanse vereniging (SGIA). Gedurende vele jaren woonde ook de voorzitter van de Amerikaanse vereniging de FESPA vergaderingen bij, maar zonder stemrecht.
Niet alle voormalige leden van het SPPA European Chapter accepteerden deze veranderingen en sommigen, zoals Paul Sprinzel die erg actief was geweest in het Chapter, zijn nooit lid geworden van hun nationale vereniging en zijn doorgegaan als Individueel Lid van de SPPA. Er zijn veel zeefdrukkers in Europa die zowel lid zijn van hun nationale vereniging als van de huidige SGIA.
R Levisson (Nederland) werd benoemd tot de eerste President met E Baron (Frankrijk) J Floyd (UK) en E Meissner (Duitsland) als Vice Presidents. De oprichtende verenigingen werden vertegenwoordigd door Bob Levisson (Nederland) John Floyd en Roy Foster (UK), Poldi Domberger en Eddy Meissner (Duitsland), E Baron en Michel Caza (Frankrijk) Bjšrg Hemberg (Zweden), Bjarne Dahl (Denemarken) Christian Brynildsen en Edgar Hartvedt (Noorwegen), Carlo Frassinelli (Italië). De eerste Algemeen Secretaris was N Schenkman (Nederland).
De Federatie werd opgericht als een vereniging naar Nederlands recht en haar adres was dat van de Nederlandse Drukkerijvereniging KVGO.
De doelstellingen van de Federatie werden omschreven als het ‘delen van kennis over zeefdrukken, het tot stand brengen van nauwe samenwerking tussen zeefdrukkers en leveranciers en het promoten van zeefdrukken in Europa’. De FESPA Raad bestond uit afgevaardigden van de aangesloten nationale verenigingen met één stemgerechtigde afgevaardigde per honderd leden. De Raad kwam normaal gesproken één keer per jaar bijeen. De dagelijkse administratie was de verantwoordelijkheid van het ‘Bureau’ dat bestond uit de Voorzitter, drie Vice-Voorzitters en de Secretaris-Generaal.
Problemen in de eerste jaren
Er waren veel moeilijkheden in deze eerste jaren. In die tijd werd Engels nog niet overal gebruikt voor de vergaderingen en veel van de afgevaardigden spraken en verstonden weinig Engels. De vergaderingen duurden dan ook vaak erg lang en er moest voortdurend getolkt worden door Bob Levisson en de secretaris, mevrouw Becky de Die, die beiden meertalig waren.
De verschillende nationale culturen en houdingen waren soms moeilijk te begrijpen en te accepteren. Op verschillende momenten dreigden zowel de Britse als de Franse vereniging zich terug te trekken uit FESPA omdat ze weinig voordeel zagen en de kosten van de lidmaatschapsbijdragen als buitensporig werden beschouwd. Alleen dankzij het bekwame leiderschap van Bob Levisson kon FESPA zich blijven ontwikkelen en bloeien.
1962 – 1975 Ontwikkeling van FESPA-activiteiten
Het is opmerkelijk dat met een budget van niet meer dan 40.000 Nederlandse Florijnen per jaar zoveel is bereikt, voornamelijk door de persoonlijke inzet van individuele leden van het Bureau en de Raad. De verspreiding van technische en commerciële informatie en de ontwikkeling van zakelijke en sociale contacten tussen leden van de verschillende nationale verenigingen waren prioriteiten en werden op de volgende manieren bereikt:
* Om de twee jaar werden internationale technische seminars gehouden die van land tot land gingen en simultaan vertaald werden in drie of vier talen. Er werden studiereizen georganiseerd met bezoeken aan zeefdrukkers en fabrikanten, opnieuw van land tot land. Deze bleken uitzonderlijk waardevol en werden goed ondersteund. De hoge standaarden van fabrieksreinheid, die vooral in de Scandinavische landen werden bereikt, waren een ‘eyeopener’ voor veel van de bezoekers wier eigen standaarden ver onder dit niveau lagen. Er was een opmerkelijke bereidheid om op deze manier technische en commerciële informatie vrij te geven, wat ongetwijfeld een van de belangrijkste factoren was in de snelle ontwikkeling van zeefdruk.
* De FESPA Membership Directory, die de adressen bevatte van alle leden van de FESPA verenigingen, was een belangrijke bron van informatie om zeefdrukkers in Europa in staat te stellen met elkaar in contact te komen en hier werd veelvuldig gebruik van gemaakt. Tijdens zaken- of vakantiebezoeken maakten de leden vaak van de gelegenheid gebruik om zakelijke contacten te leggen, die in veel gevallen resulteerden in een zeer waardevolle uitwisseling van technische informatie. Het repertorium werd gefinancierd uit advertenties en werd jaar na jaar bijgewerkt tot het begin van de jaren 1980, toen het werd stopgezet.
* Een repertorium van zeefdruktermen was een project onder leiding van Bjarne Dahl uit Denemarken. Vele uren werden besteed aan de correcte vertaling in de talen Engels, Duits, Frans, Nederlands en Italiaans van technische termen in zeefdruk. Maar dit werk was uiteindelijk de moeite waard, want het resultaat was een Directory van zeefdruktermen met een kruisverwijzing tussen de vijf talen en werd uiteindelijk gepubliceerd in 1968. Meer recentelijk is het Repertorium bijgewerkt en verbeterd door ESMA en nationale verenigingen hebben dit uitgebreid met bijvoorbeeld de talen Spaans en Hongaars.
FESPA Beurzen
Parijs 1963 werd gekozen als locatie voor de eerste tentoonstelling van FESPA, georganiseerd door de Franse vereniging. In die tijd waren machinefabrikanten druk bezig met het ontwikkelen van nieuwe zeefdrukmachines die een hogere productiviteit en consistentere registratie zouden opleveren. Beeldende kunst en zeefdruk bleven sterk in de belangstelling staan en bezoekers vonden het geweldig om de tentoonstelling te verlaten met postervoorbeelden van dit werk.
Zürich 1966 was het volgende evenement en de FESPA tentoonstellingen werden al groter en internationaler. Elke beursdag ging gepaard met een goed bezochte Technische Conferentie. De Olympia tentoonstellingshallen in Londen werden de locatie voor FESPA 1968. Voor het eerst werd deze georganiseerd door een professioneel bedrijf Batiste en niet door de nationale vereniging.
De tentoonstellingsstands werden opnieuw groter en de eerste verdieping van de tentoonstellingshallen was gewijd aan zeefdrukkers, voornamelijk uit het Verenigd Koninkrijk, die een indrukwekkende tentoonstelling van zeefdrukwerk gaven. Er was veel belangstelling voor het vierkleuren halftoonwerk dat door een of twee bedrijven werd ontwikkeld… een nieuwe ontwikkeling voor zeefdrukken! Er was wat amusement toen de Duitse voorzitter van FESPA, Eddy Meissner, ‘het saluut nam’ voor de zeer Britse ‘Brigade of Guards’ die optrad als het belangrijkste entertainment evenement!
Tijdens FESPA 1970 in Hamburg en opnieuw tijdens FESPA 1973 in Amsterdam bleef de tentoonstelling groeien en trok ze steeds meer afgevaardigden, niet alleen uit Europa, maar nu ook uit de VS, Japan, Australië en Zuid-Afrika.
Milaan 1975 was bijna een ramp. In navolging van het beleid om tentoonstellingen van het ene land naar het andere in Europa te verplaatsen, had het FESPA Bureau besloten om voor de volgende tentoonstelling naar Milaan te gaan. Er waren ernstige problemen. Ondanks de grote bijdrage die de Italiaanse vertegenwoordiger Carlo Frassinelli persoonlijk had geleverd, werd hij niet gesteund door een samenhangende vereniging en het werd duidelijk dat er geen lokale steun in de organisatie zou zijn vanuit deze bron.
Veel Duitse fabrikanten en leveranciers zagen weinig heil in een tentoonstelling in Italië, waar de markten werden gedomineerd door sterke Italiaanse fabrikanten en aanvankelijk weigerden veel van hen deel te nemen. Uiteindelijk werd er een compromis gesloten, maar dit resulteerde in een veel kleinere aanwezigheid van sommige Duitse en Zwitserse bedrijven dan in het verleden. Om het organisatieprobleem op te lossen, bood Harold Schneider van Batiste Publications, die zo succesvol de tentoonstelling van 1968 in Londen had gepland, zich aan om de verantwoordelijkheid over te nemen en Milaan was succesvoller dan verwacht wat betreft het aantal exposanten dat het uiteindelijk aantrok.
De bezoekersaantallen waren echter laag door een staking van de luchtvaartmaatschappijen en ook door nationale stakingen in Italië op dat moment, wat de catering in de hotels ernstig beïnvloedde. De gasten voor het Galadiner moesten, slechts 48 uur van tevoren, met bussen van 30 kilometer naar Zwitserland worden vervoerd om dit evenement door te laten gaan… een triomf voor de organisatietalenten van Harold Schneider! Niettemin resulteerde Milaan 1975 in een heel ander beleid voor toekomstige FESPA-beurzen.
1975 – 1990 Jaren van gestage vooruitgang
Onder het sterke voorzitterschap van Eddy Meissner van 1968 tot 1975, bijgestaan door de uitstekende secretariële en diplomatieke vaardigheden van Becky de Die, de secretaris-generaal, was FESPA uitgegroeid tot een professionele federatie met elk jaar een groot evenement in de vorm van een congres, studiereis of tentoonstelling. De problemen van de tentoonstelling in Milaan in 1975 resulteerden echter in veel kritiek van exposanten en tijdens een druk bezochte en stormachtige vergadering van de leveranciers het jaar daarop, werd FESPA sterk geadviseerd om te stoppen met haar beleid om de tentoonstelling te verplaatsen naar locaties in Europa die niet op hun volledige steun konden rekenen en ook om over te gaan op een frequentie van elke vier jaar om een tijdsverschil van twee jaar tussen FESPA en DRUPA te realiseren. Met de goedkeuring van het FESPA-bestuur werd een leverancierscomité opgericht onder voorzitterschap van Tom Kirk (Sericol), die later werd opgevolgd door Walter Frick (Marabu).
Dit comité werkte nauw samen met FESPA bij de planning van toekomstige beurzen en speelde een belangrijke rol bij de oprichting van ESMA in 1990. Er werd afgesproken dat de volgende FESPA beurs terug zou keren naar Amsterdam, dat in 1973 zeer succesvol was gebleken en dit leidde tot vier opeenvolgende beurzen in die stad in 1979, 1984, 1988 en 1992.
Amsterdam was populair bij zowel exposanten als bezoekers vanwege de attracties van de stad en van de bollenvelden in Nederland in de lente, wanneer deze tentoonstellingen werden gehouden. Ook de efficiëntie en talenkennis van de Nederlandse bevolking waren een belangrijke factor. Er was sterke steun van de Nederlandse Zeefdrukvereniging met een speciale tentoonstellingscommissie onder voorzitterschap van Ivo Back (FESPA President 1979 – 1984), die nauwgezet was in haar planning. In deze periode groeide de standruimte van exposanten van 9.000m2 naar meer dan 20.000m2 en het aantal bezoekers van 15.000 naar 25.000. De FESPA beurs had zijn claim om het grootste en belangrijkste internationale evenement voor zeefdruk te zijn nu volledig waargemaakt.
Andere FESPA-evenementen begonnen echter af te nemen. Technische seminars tijdens een FESPA tentoonstelling werden stopgezet om ervoor te zorgen dat bezoekers zich concentreerden op de tentoonstellingsstands. Ook met de groei van de technische kennis en het toenemende aantal seminars dat op nationaal niveau werd georganiseerd, werd het aantal deelnemers aan internationale seminarie-evenementen minder. De laatste werd gehouden in Italië in 1987 in Santa Margarita, Italië. Om soortgelijke redenen werden studiereizen minder bezocht. Een aantal van de grotere zeefdrukkerijen organiseerden hun eigen regelingen om geselecteerde bedrijven persoonlijk te bezoeken en ook verenigingen organiseerden studiereizen op nationale basis. Een laatste FESPA studiereis georganiseerd door Michael Domberger tijdens zijn mandaat als voorzitter onder de titel ‘The Wider Horizons of Screen-printing’ nam afgevaardigden mee naar enkele nichetoepassingen van zeefdruk in Zwitserland, bijvoorbeeld de decoratie van snoepgoed en het bedrukken van Swatch Watches. Dit was een groot succes.
Binnen de FESPA organisatie was er een probleem met de toekomst van het secretariaat, voornamelijk door geldgebrek. Becky de Die, die FESPA bijna 15 jaar lang zo goed had gediend als algemeen secretaris, overleed in 1977. Zij werd kort opgevolgd door Jan van de Hšrst en vervolgens in 1978 door Bob de Ruijter, op dat moment secretaris van de zeefdrukafdeling van het KVGO. Al snel werd FESPA echter geconfronteerd met het besluit van het KVGO dat het niet langer de kosten van een FESPA secretariaat kon blijven subsidiëren zoals het in het verleden had gedaan. Verschillende oplossingen werden besproken en één voor één verworpen.
Uiteindelijk werd in april 1981 overeenstemming bereikt om het secretariaat te verhuizen naar Londen naar de International Master Printers Association (IMPA), waar een professionele organisatie stond onder leiding van Geoffrey Wilson met uitstekende talenkennis en ervaring in het werken voor de Master Printers Associations in Europa.
Dit bleek een uitstekende en relatief goedkope oplossing te zijn. Het nieuwe secretariaat organiseerde met succes een aantal evenementen en hielp bij de voorbereidingen voor FESPA ’84 in Amsterdam. In 1984 werd het IMPA-kantoor echter verplaatst naar Brussel, waar het de naam Intergraf kreeg en verantwoordelijk werd voor de vertegenwoordiging van haar leden in de EU. Hoewel Intergraf bleef voldoen aan de secretariële behoeften van FESPA, was er aanzienlijk minder personeel beschikbaar voor deze behoeften en waren de kosten in Brussel veel hoger dan in Londen.
In 1989 konden de beschikbare FESPA fondsen slechts een zeer beperkte tijd worden aangekocht bij Intergraf en dit was niet voldoende om een volledig programma van FESPA activiteiten uit te voeren, inclusief het redacteurschap van het FESPA magazine dat dat jaar was geïntroduceerd. Toen bekend werd dat Derek Down, een lid van het FESPA bestuur dat al lange tijd in dienst was, de industrie zou verlaten na een overname van zijn moederbedrijf, werd hij benaderd door Michael Domberger om de positie als secretaris-generaal van FESPA over te nemen en na goedkeuring door de algemene vergadering van FESPA, accepteerde hij de positie en werden de documenten en bestanden van FESPA in december 1989 van Brussel naar een nieuw kantoor in Reigate, Surrey verhuisd.
1990 – 2002 Nieuwe uitdagingen… Nieuwe kansen
Met de aanstelling begin 1990 van een voltijds FESPA secretariaat, bemand door Derek Down (Algemeen Secretaris) en Joy Allson, werd het mogelijk om nieuwe programma’s te ontwikkelen. Een van deze programma’s was het FESPA tijdschrift dat in 1989 was gestart door Michael Domberger met de visie dat elk FESPA lid zijn eigen exemplaar zou hebben dat hem zou vertellen wat er gebeurde in andere verenigingen naast de FESPA activiteiten. Derek Down aanvaardde het redacteurschap als een van zijn vele taken. Het tijdschrift verscheen twee keer per jaar in het Engels, Duits en Frans (later werd Spaans toegevoegd).
De advertentie-inkomsten waren niet voldoende om de productiekosten van het tijdschrift te dekken en tot 1993 vertoonde elke editie een aanzienlijk verlies. Om dit probleem op te lossen werd Nigel Steffens in januari 1993 aangenomen als Advertising Manager bij het secretariaat en hij slaagde erin het tijdschrift winstgevend te maken. Zijn verantwoordelijkheden werden uitgebreid met de organisatie van seminars en ‘Mini FESPA’s’. In januari 2000, als onderdeel van Derek Down’s gefaseerde pensioen, werd Nigel Steffens benoemd tot Algemeen Secretaris om hem te vervangen, met dien verstande dat Derek Down een aantal FESPA taken zou blijven vervullen, waaronder het redacteurschap van het tijdschrift tot december 2002.
De jaarlijkse secretarissenvergadering
Op de Algemene Vergadering van FESPA in 1989 waren er sterke stemmen uit Scandinavische landen voor een grotere betrokkenheid bij FESPA. Als reactie hierop organiseerde de Secretaris-Generaal vanaf 1990 jaarlijkse bijeenkomsten van verenigingssecretarissen. Deze bijeenkomsten zijn zeer waardevol geweest om een nauwe samenwerking tussen de aangesloten verenigingen tot stand te brengen en om belangrijke kwesties onder de aandacht van het bestuur en de algemene vergadering van FESPA te brengen.
ESMA de Europese vereniging van zeefdrukfabrikanten
Deze organisatie werd opgericht in de zomer van 1990, aanvankelijk met als doel een volledig onafhankelijke organisatie te zijn die zich bezighield met belangrijke aspecten die Europese zeefdrukfabrikanten en -leveranciers gemeen hebben. Echter onder leiding van Walter Frick, Marabu, op dat moment voorzitter van de Suppliers Committee, werd overeengekomen dat ESMA, hoewel een onafhankelijke organisatie, lid zou worden van FESPA met een niet-stemgerechtigd lidmaatschap op FESPA bestuursvergaderingen en een volledig stemgerechtigd lidmaatschap op de FESPA General Assembly. Om de communicatie tussen FESPA en ESMA verder te ondersteunen, accepteerde Derek Down de extra verantwoordelijkheid van secretaris-generaal van ESMA. De daaruit voortvloeiende ondersteuning van FESPA voor het tijdschrift, ‘Mini FESPA’s’, Seminars en de FESPA Tentoonstelling heeft sterk bijgedragen aan het succes van deze activiteiten.
Oost-Europees lidmaatschap
De opheffing van het ‘IJzeren Gordijn van het Communisme’ in de herfst van 1989 zorgde voor de eerste vrije communicatie met de landen van Centraal- en Oost-Europa. Zeefdruk was onder het communistische regime vrij actief gebleven, vooral in textiel en in industrieën zoals glasfabricage, keramiek en elektronica. West-Europese leveranciers van zeefdrukproducten handelden altijd via overheidsinstellingen als hun klanten. Er ontstond een nieuwe interesse in deze landen om het potentieel te ervaren dat ze in West-Europa zagen, vooral in reclameproducten. Tsjecho-Slowakije, dat aan het eind van de jaren 1960 vóór de communistische overheersing korte tijd lid was geweest, was de eerste die opnieuw lid werd van FESPA, gevolgd door Hongarije, Polen, Roemenië, Bulgarije, Rusland (Moskou), Kroatië, Slovenië, Joegoslavië en Turkije. Het lidmaatschap van Tsjecho-Slowakije werd vervolgens opgesplitst in de afzonderlijke republieken Tsjechië en Slowakije. Op deze manier steeg het aantal leden van FESPA over een periode van twaalf jaar van 14 naar 26 landen en dit aantal staat nu op 27 met de Baltische Verenigde Staten als het meest recent gerekruteerde lid in 2005.
FESPA bood directe hulp aan deze nieuwe leden door middel van een reeks ‘Mini-FESPA’s’. Een concept voorgesteld door Michael Domberger en met succes overgenomen door de voorzitters Lascelle Barrow en Michel Caza. Ze bestonden uit productinformatiestands en een tweedaags seminar in Hongarije, Polen, Tsjechië en Slovenië. ESMA steunde deze evenementen van harte, omdat ze de vertegenwoordiging van hun leden in deze landen ten goede kwamen. Deze programma’s leverden financiële voordelen en voordelen voor het lidmaatschap op voor de landen waar deze evenementen werden gehouden. FESPA verleende ook bijstand voor opleiding, een prioritaire vereiste voor Oost-Europese landen, door trainers uit West-Europa te financieren om opleidingsseminars te organiseren.
De digitale uitdaging
De jaren 90 waren een periode waarin digitale technologie de wereld op zoveel manieren heeft gerevolutioneerd. Voor de drukindustrie was dit in eerste instantie zichtbaar in de pre-press, waar artwork nu bijna uitsluitend in digitaal formaat werd aangeleverd. Op de FESPA ’96 beurs hield FESPA twee dagen seminars om zeefdrukkers de uitdagingen en mogelijkheden van digitale technologie te presenteren. In de daaropvolgende vier jaar werd dit gevolgd door een reeks seminars die ervoor moesten zorgen dat zeefdrukkers goed voorbereid waren op de onvermijdelijke veranderingen die zouden komen.
FESPA Beurzen
Na wederom een succesvolle FESPA beurs in Amsterdam in 1992, verwachtte FESPA in 1996 opnieuw terug te keren naar Amsterdam, gebruik makend van de diensten van een onafhankelijke organisator. Hierover kon echter geen overeenstemming worden bereikt met de RAI-organisatie in Amsterdam en daarom werd besloten de beurs te verplaatsen naar Lyon, Frankrijk, met het voordeel nieuwe bezoekers aan te trekken uit de zich snel ontwikkelende zeefdrukmarkten in Frankrijk, Spanje en Portugal. Ondanks de aanvankelijke bezorgdheid van exposanten bleek dit een zeer succesvol evenement te zijn met een hoge bezoekersaantallen en veel belangstelling voor de digitale bedrijven die voor het eerst op FESPA exposeerden.
Op de tentoonstellingen die volgden in München in 1999, Madrid in 2002, München opnieuw in 2005 en Berlijn in 2007, is het percentage van de tentoonstellingsruimte dat door digitale bedrijven werd ingenomen telkens blijven toenemen en deze trend zal zich naar verwachting in de toekomst voortzetten.
Nu is FESPA een internationale beursorganisator geworden na de lancering van een show in India in 2005, herhaald in 2007 en een derde FESPA show in 2009. In 2008 lanceerden we ook een beurs in Bangkok – FESPA Asia Pacific. In 2008 vond ook de eerste FESPA show plaats in Mexico met een vervolgshow in augustus 2009. Dit is in aanvulling op de eerste speciale FESPA Digital beurs (gehouden in Amsterdam in 2006), met nog een beurs in Genève in 2008 en een derde in Amsterdam in 2009.
Ter afsluiting van deze korte geschiedenis van FESPA is het opmerkelijk om te zien hoe een sterke en invloedrijke organisatie is gegroeid vanuit een klein begin. Dit is te danken aan de visie en het initiatief van de vroege ‘oprichters’, dat door de opeenvolgende perioden van voorzitterschap is voortgezet. De bijdrage van de nationale verenigingen en ESMA mag ook niet onderschat worden, want de steun en interesse van deze organisaties heeft ervoor gezorgd dat het bestuur van FESPA altijd alert blijft om nieuwe initiatieven te ontplooien om de doelstellingen van FESPA te bevorderen.
Bijlage
FESPA voorzitters 1962 -2025
R Levisson (Nederland) 1962 – 1968
E Meissner (Duitsland) 1968 – 1975
W Rayment (UK) 1975 – 1979
I Back (Nederland) 1979 – 1984
D Down (UK) 1984 – 1988
M Domberger (Duitsland) 1988 – 1992
L Barrow (VK) 1992 – 1996
M Caza (Frankrijk) 1996 – 1999
C van den Berg (Nederland) 1999 – 2000
M Caza (Frankrijk) 2000 – 2002
Ricardo Rodriguez Delgado (Spanje) 2002 – 2005
Hellmuth Frey (Duitsland) 2005 – 2007
Anders Nilsson (Zweden) 2007 – 2010
György Kovács (Hongarije) 2010- 2013
Lascelle Barrow (Verenigd Koninkrijk) 2013 – 2015
Yaşar Gűvenen (Turkije) 2015 – 2017
Christian Duyckaerts (België) 2017 – 2021
Christophe Aussenac (Frankrijk) 2021 – 2025
Daniel Sunderland (Mexico) 2025 – 2028
Algemeen secretarissen FESPA
N Schenkman (Nederland) 1962 – 1963
B de Die (Nederland) 1963 – 1977
J van de Hšrst (Nederland) 1977 – 1978
R de Ruijter (Nederland) 1978 – 1981
G Wilson (UK / België) 1981 – 1989
D Down (UK) 1989 – 1999
N Steffens (UK) 2000 – 2013
S Holt (UK) 2014 –
Houders van de FESPA Merit Award
uitgereikt voor uitstekende diensten aan zeefdruk of aan FESPA
Ik Terug (Nederland)
W Frick (Duitsland)
E Hartfeld Johansson (Zweden)
R Levisson (Nederland)
J Peters (België)
D Down (Verenigd Koninkrijk)
E Hartvedt (Noorwegen)
M Caza (Frankrijk)
FESPA Tentoonstellingen
1963 Parijs
1966 Zürich
1968 Londen
1970 Hamburg
1973 Amsterdam
1975 Milaan
1979 Amsterdam
1984 Amsterdam
1988 Amsterdam
1992 Amsterdam
1996 Lyon
1999 München
2002 Madrid
2005 München
2007 Berlijn
2010 München
2013 Londen
2015 Keulen
2017 Hamburg
2018 Berlijn
2019 München
2021 Amsterdam
2022 Berlijn
2023 München
2024 Amsterdam
2025 Berlijn
2005, 2007 & 2009 FESPA India
2008 & 2009 FESPA Mexico
2006 & 2009 FESPA Digital Amsterdam
2008 FESPA Digital Genève
2011 FESPA Digital Hamburg
2008 FESPA Azië-Pacific
FESPA Wereld Nieuwsbrief
De FESPA World Newsletter biedt de laatste nieuwtjes, nieuws uit de sector, blogs, persberichten en podcasts die relevant zijn voor de drukwerkgemeenschap. De inhoud beslaat een breed scala aan sectoren, waaronder zeefdrukken, digitaal printen, textielprinten en nog veel meer. Schrijf je hier in om de gratis maandelijkse nieuwsbrief te ontvangen die beschikbaar is in het Engels, Duits en Spaans.