Een eigen ontwerpstudio voegt waarde toe voor grootformaatprinters, door te helpen bij het corrigeren van bestanden van klanten of bij het creëren van nieuwe afbeeldingen. Nessan Cleary onderzoekt verschillende softwareopties, van marktleiders zoals Adobe en CorelDraw tot gespecialiseerde RIP-geïntegreerde programma’s en betaalbare alternatieven zoals Affinity, en benadrukt de noodzaak om te kiezen op basis van toepassing en budget.
De meeste leveranciers van grootformaat printdiensten gebruiken op zijn minst enige ontwerpsoftware, hetzij om fouten in opdrachten van klanten te corrigeren of om klanten te helpen hun artwork op te knappen, of zelfs om de afbeeldingen volledig te ontwerpen. Een vorm van interne ontwerpstudio kan dus waarde toevoegen aan het totale drukwerkaanbod, al is het alleen maar om ervoor te zorgen dat de bestanden probleemloos worden afgedrukt.
Hoewel het waar is dat sommige grootformaat RIP’s ook basisfuncties voor het bewerken van ontwerpen bevatten, zullen de meeste drukkerijen ten minste één speciaal ontwerpprogramma in huis willen hebben. Er zijn heel wat geschikte ontwerppakketten om uit te kiezen. De keuze zal grotendeels afhangen van het soort toepassingen dat je voornamelijk gebruikt en welke je prettig vindt om te gebruiken.
Natuurlijk speelt de prijs ook een rol. De meeste software moet regelmatig geüpdatet worden en daar moet ook rekening mee gehouden worden. Veel softwareleveranciers zijn overgestapt op een abonnementsprijsmodel, wat wel enig voordeel biedt omdat je de betalingen kunt plannen, maar wat ook betekent dat er geen flexibiliteit is om een update uit te stellen of zelfs te missen als je met een cashflowprobleem zit.
Veel ontwerpprogramma’s bevatten tegenwoordig ook een bepaalde mate van kunstmatige intelligentie. Dit kan tot zeer creatieve ontwerpen leiden, maar zoals met alle AI moet je wel in de gaten houden of de uitvoer redelijk nauwkeurig is, of de handen het juiste aantal vingers hebben enzovoort.
De marktleider is ongetwijfeld Adobe’s Creative Cloud, een overkoepelend pakket dat 20 verschillende ontwerpprogramma’s omvat. Hiertoe behoren Photoshop, Illustrator en InDesign, waarschijnlijk de steunpilaren van veel ontwerpstudio’s. Andere hoogtepunten zijn Premiere Pro en After Effects voor het bewerken van video’s, evenals Firefly voor het maken van ontwerpen met behulp van AI-aanwijzingen en de Adobe lettertypenbibliotheek.
Ze worden verkocht op basis van een maandabonnement, wat je de vrijheid geeft om te experimenteren met weinig gebruikte programma’s en er alleen voor te betalen als je ze gebruikt. Om te beginnen heb je een gratis Creative Cloud-lidmaatschap nodig, dat ook toegang geeft tot het AI-gebaseerde ontwerpprogramma Express. Vervolgens kun je afzonderlijke toepassingen toevoegen of je abonneren op Creative Cloud Pro, dat de volledige set bevat. Er zijn verschillende prijzen voor particulieren, bedrijven en studenten.
Binnen de grootformaatmarkt is het belangrijkste alternatief waarschijnlijk de CorelDraw Graphics Suite, die al lang populair is bij kleinere bureaus, vooral dankzij de uitgebreide bibliotheek met clip-art. CorelDraw heeft een enorm scala aan vectortekengereedschappen, maar biedt ook fotobewerking, paginaopmaak, typografie en lettertypebeheer. De grootste aantrekkingskracht van CorelDraw ten opzichte van de Adobe producten ligt in de lagere prijs en het feit dat klanten de keuze hebben om te betalen via een doorlopend abonnement of een eenmalige aankoop.
Voor dit jaar heeft Corel ook nieuwe penseelbesturingselementen toegevoegd aan het hoofdprogramma CorelDraw. Er is ook een nieuw cloudgebaseerd programma, CorelDraw Go, dat gericht is op beginnende gebruikers en interactieve tekengereedschappen en penselen bevat met enkele maskeer-, beeldbewerkings- en tekstgereedschappen. Wie een abonnement neemt, krijgt ook toegang tot een nieuwe browsergebaseerde versie van CorelDraw, CorelDraw Web genaamd.
Een andere softwaremogelijkheid is de Affinity-familie van grafische programma’s van het Britse bedrijf Serif, dat nu eigendom is van Canva. Deze omvat Affinity Photo, Affinity Designer en Affinity Publisher en hoewel deze programma’s in eerste instantie vooral gericht waren op consumenten, bieden ze nu een volledig scala aan tools voor professioneel gebruik. In de nieuwste versies is de typografie in alle programma’s verbeterd en er is ook een tool waarmee je eenvoudig QR-codes kunt toevoegen. Alle Affinity-programma’s draaien op Mac OS, Windows en iPad OS. Er is geen abonnementsoptie. In plaats daarvan kunnen gebruikers elk programma afzonderlijk kopen of alle drie samen voor een eenmalige Universal License.
Het Europese bedrijf Xara, met kantoren in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, heeft een reeks ontwerpprogramma’s ontwikkeld. Hiertoe behoort Xara Designer Pro, dat paginalay-out, webdesign, fotobewerking en grafisch ontwerp in één programma combineert. Er is ook een apart programma, Photo and Graphic Designer+, dat vectorafbeeldingen en bitmapafbeeldingen maakt en bewerkt. Daarbovenop komt Web Designer+, dat het ontwerpen van websites omvat, van de onderliggende lay-outrasters tot zoekmachineoptimalisatie. Dit zijn allemaal desktopprogramma’s die alleen onder Windows draaien, maar ze werken samen met Xara Cloud, dat gericht is op merkbeheer. Xara heeft onlangs ook een nieuwe functie geïntroduceerd, Elements, die een bibliotheek met sjablonen biedt waarmee gebruikers snel aan de slag kunnen met ontwerpen.
Naast deze algemene ontwerpprogramma’s zijn er ook een aantal ontwerpprogramma’s die speciaal zijn ontwikkeld voor grootformaat printen. Deze combineren ontwerpen met een RIP voor een alles-in-één pakket dat kan uitvoeren naar een bestand of direct naar een printer, compleet met snijtekens.
Een goed voorbeeld hiervan is SAi’s Flexi-familie van programma’s, waaronder Flexi Design en Flexi DtF/DtG. Er is ook Flexi Complete, dat een volledige set ontwerptools heeft samen met printerdrivers en een RIP plus de mogelijkheid om snijtekens te genereren. SAi verkoopt ook een graveerprogramma, EnRoute, dat ook beschikbaar is als versie voor Flexi. SAi verkoopt het echter alleen via een abonnement.
Een populair alternatief is EasySign, dat naast ontwerpen en afdrukken ook snijden en graveren ondersteunt. Het hoofdprogramma is EasySign Pro, dat ontwerpen, afdrukken en snijden biedt en vooral populair is voor voertuigafbeeldingen. Er is ook een Premium versie, die graveer- en freesfuncties toevoegt en een Starter versie die alleen voor snijden is. EasySign wordt alleen verkocht als abonnement, maar met opties van een maand tot vier jaar.
Fiery heeft in 2022 het Canadese bedrijf CadLink overgenomen en verkoopt nu zijn SignLab software als onderdeel van Fiery’s Speciality Production-lijn. Deze is verkrijgbaar in een aantal verschillende varianten, waaronder: VinylPro, voor vinyl gesneden signs; CutPro voor rijdende snijplotters; en DesignPro voor alleen ontwerpen. Er is ook het volledig uitgeruste SignLab Print and Cut, dat vector- en bitmapontwerptools en een printer-RIP bevat. Daarnaast zijn er specifieke versies voor het werken met Mimaki’s RasterLink RIP en voor Roland DG’s VersaWorks RIP.
Tot slot is het vermeldenswaard dat er een gratis tekengereedschap is, Inkscape, dat ontwikkeld is als een open source project. Het biedt een standaard reeks vectorafbeeldingen, waaronder een Potloodgereedschap om uit de vrije hand te tekenen, een Pen-gereedschap om bezierkrommen te maken en verschillende Vormgereedschappen zoals rechthoeken en spiralen. Het bevat ook tekstbewerking en maakt het mogelijk om bitmaps in te sluiten. Het wordt veel gebruikt in marketing, cartooning en engineering, en draait onder Mac OS, Windows en Linux.
Tot nu toe hebben we het ontwerpen voor textielwerk buiten beschouwing gelaten. Dat komt omdat we over een paar maanden op dit onderwerp zullen terugkomen en specifiek naar textieldruk zullen kijken.