Bu yazı dizisinde basılı elektronik, fonksiyonel baskı ve endüstriyel baskı alanlarını tanımlamayı ve mevcut pazarlarla nerede örtüştüklerini ve yeni fırsatların nerede yattığını belirlemeyi amaçlıyoruz.

‘Basılı elektronik’ denildiğinde, bu konu genellikle bir tanıma ve anlama hissi uyandırır, ancak kapsamı ve uygulamaları konusunda hala kafa karışıklığı vardır.

Wikipedia, basılı elektroniği “çeşitli alt tabakalar üzerinde elektrikli cihazlar oluşturmak için kullanılan bir dizi baskı yöntemi” olarak tanımlamaktadır. Elektriksel olarak işlevsel elektronik veya optik mürekkepler, ince film transistörleri veya dirençler gibi aktif veya pasif cihazlar oluşturarak alt tabaka üzerinde biriktirilir. Baskılı elektroniğin esnek ekranlar, akıllı etiketler, dekoratif ve hareketli posterler ve yüksek performans gerektirmeyen aktif giysiler gibi uygulamalar için yaygın, çok düşük maliyetli, düşük performanslı elektroniği kolaylaştırması beklenmektedir.”

Basılı elektroniği nasıl tanımlarsanız tanımlayın, kesin olan bir şey var: bu hızla büyüyen bir sektör.

İngiltere merkezli bir pazar araştırması, danışmanlık ve etkinlik grubu olan IDTechEx, 2013 yılında 16,04 milyar dolar olan toplam basılı, esnek ve organik elektronik işinin 2023 yılına kadar 76,79 milyar dolara çıkacağını öngörmektedir.

Bu işin büyük bir kısmı, ağırlıklı olarak akıllı telefonlar için ışıklı ekranlar şeklinde kullanılan OLED ekranların yanı sıra PV “baraları”, dokunmatik ekran çerçeveleri ve antenler gibi çok çeşitli uygulamalar için kullanılan iletken mürekkepler üzerinedir. Spor giysilerinde kullanılanlar gibi esneyebilen elektroniklerden, bellek ve ince film transistörlerine ve biyoteknolojide kullanılanlar gibi baskılı ve esnek sensörlere kadar daha birçok gelişmekte olan teknoloji ve bileşen bulunmaktadır.

IDTechEx CEO’su Raghu Das, baskılı elektroniğin farklı olgunluk seviyelerindeki birçok teknolojiyi içeren geniş bir terim olduğunu belirtiyor: “Bu konu, geleneksel elektronik bileşenlerle birlikte kullanılabilen ya da kullanılamayan baskılı, esnek ve organik elektronikleri kapsamaktadır. Bazı cihazlar yirmi yılı aşkın bir süredir geliştirilmekte, bazıları ise yeni yeni ortaya çıkmaktadır. Şimdiye kadar basılı, organik ve esnek elektronikler dört milyar dolarlık pazar segmentini mümkün kılmıştır: OLED ekranlar, glikoz sensörleri, e-okuyucular ve PV için iletken mürekkep.”

Ekranların yanı sıra basılı elektroniklerin kullanılabileceği gerçek uygulamalar hakkında da bilgi veren Das, en popüler ve başarılı uygulamalardan bazıları olarak glikoz test şeritleri ve güneş panellerini gösteriyor. Genel olarak, tüketim malları, sağlık, mobilite, elektronik, medya ve reklamcılık basılı elektronikten faydalanabilecek alanlardan bazılarıdır ve bu da basılı elektronik üretmek için gereken teknolojilere zaten sahip olan şirketler için fırsatlar yaratmaktadır. “Emtia segmentlerinde faaliyet gösteren şirketler, interaktif oyuncaklar ve animasyonlu ambalajlar gibi yüksek değerli ürünler sunmak için baskılı elektronikleri kullanma fırsatına sahip. Basılı elektroniğin faydaları; daha düşük maliyet, gelişmiş performans, esneklik, şeffaflık ve esneyebilirlikten güvenilirlik ve daha iyi çevresel kimliğe kadar uzanmaktadır.”

Bacardi’nin yüksek kaliteli Bombay Sapphire cini için tasarlanan sıra dışı ambalaj, markalaşmada baskılı elektronik uygulamasının olağanüstü bir örneğidir. Yenilikçi ambalajların geliştirilmesinde uzmanlaşmış bir Alman şirketi olan Karl Knauer KG, Bombay Sapphire için baskılı, aktif olarak ışıldayan yüzeylere sahip katlanabilir bir kutu oluşturmak için tescilli teknolojisi ‘HiLight – Baskılı Elektronik’i kullandı. Bir mekanizma, ambalajı eline alır almaz ön yüzünde bir ışık animasyonunu harekete geçiriyor ve potansiyel alıcıya beş aşamalı bir ışık dizisi gösteriliyor. Önce şişe görüntüsü ve ardından ince ışıklı tasarım öğeleri gösteriliyor. Bu döngü toplam on sekiz saniye sürer. Daha sonra durur ve paket hareket ettirildiğinde tekrar başlar.

Bu örnek, baskılı elektroniklerin ambalajlama ve satış noktasında marka tanıtımı için nasıl yeni standartlar belirleyebileceğini ve pazarlama ve satış fırsatlarını olumlu yönde etkileyebileceğini göstermektedir. Son kullanıcıların raflardaki geleneksel kutulara kıyasla ışıldayan kutulara yönelme olasılığı daha yüksektir; ayrıca marka, etkileşimli ve daha akılda kalıcı bir deneyimle ilişkilendirilerek geliştirilebilir.

Basılı elektroniğin bir başka ilginç uygulaması da bilgi depolamak ve elektromanyetik alanlar aracılığıyla kablosuz olarak aktarmak için kullanılan radyo frekansı tanımlama (RFID) etiketidir. Bu ‘akıllı etiketler’ bir ürünün orijinalliğini sahtecilere karşı doğrulamaya yardımcı olabilir veya deniz ürünlerinin tekneden balıkçıya kadar olan yolculuğu boyunca gıdanın soğuk kalıp kalmadığını tespit edebilir. Hatta potansiyel alıcıları bir ürünün geçmişine bağlayabilirler. Örneğin bir şişe şarap, etikette saklanan verileri alıcının mobil cihazına bağlayarak meraklılarına bölgeyi, üzüm bağlarını ve hatta şarabı üreten yetiştiricileri sanal olarak tanıtabilir. Ayrıca, elektriksel olarak iletken bazı mürekkeplerin, koşucunun kalp atış hızını takip eden spor kıyafetleri gibi ‘akıllı kumaşlar’ yapmak için kıyafetlere basılabileceğini de belirtmek gerekir.

“Basılı elektroniğin yarattığı iş fırsatları muazzam” diye özetliyor Das. “Ancak, daha sistemle bütünleşik bir yaklaşım teşvik edilmeli ve takip edilmelidir. Ekran, pil ve transistör basabilen pek çok şirket var, ancak bu öğelerden yararlanabilen ve bunları yeni gelir akışları yaratmak için yeni ürünler yaratmayı ve ticarileştirmeyi amaçlayan eksiksiz çözümlere entegre edebilen çok az şirket var.”

Bu serinin son makalesinde fonksiyonel baskı ve baskılı elektronikte kullanılan teknolojileri daha derinlemesine inceleyecek ve gelecekte izlenmeye değer teknolojik gelişmelere dikkat çekeceğiz.