De grafische industrie vormt het hart van de recyclingindustrie, maar als het aankomt op milieuverantwoordelijkheid, hoe solide zijn haar geloofsbrieven? Dit is een onmogelijke vraag om te beantwoorden, maar dat betekent niet dat we allemaal moeten opgeven om te proberen deze vraag te beantwoorden of om een groene agenda na te streven.

Volgens de derde wet van Newton is er voor elke actie een gelijke en tegenovergestelde reactie. Dat is zeker waar in de natuurkunde – niet dat we dat echt weten – maar hoe werkt het voor het milieu? Het is een beetje als water in een ballon: knijp erin op de ene plaats en er verschijnt ergens anders een bobbel. Alle milieuvriendelijke keuzes die drukkers en uitgevers maken, moeten dan ook rekening houden met de impact elders in de toeleveringsketen en op het algehele milieu. In de grafische industrie begint het ontwikkelen van een overtuigend milieubeleid met de acceptatie dat we het nooit goed zullen doen. Er zal nooit een moment komen voor welke industriesector dan ook, in welke geografie dan ook, waarop er geen negatieve effecten zijn, zelfs niet voor circulaire economieën.

Neem het voorbeeld van papieren bekers, zelfs de bekers die zogenaamd recyclebaar zijn. Tenzij de verwerkingschemie is ingesteld op het verwerken van elk type voering, dik en dun, plantaardig of op basis van olie, zullen er extra verwerkingsstappen nodig zijn voor het verpulpen, dus deze stappen moeten worden ontwikkeld. In de Europese papierrecyclingindustrie hebben wanhopige pogingen om afvalstromen te homogeniseren, zodat alleen offset- en diepdrukpapier wordt gerecycled, ertoe geleid dat er meer papier wordt verbrand. De Europese ontinktingsindustrie doet fantastisch werk door investeringen te vermijden in nieuwe processen die alle vormen van drukwerk efficiënt en met een minimale impact op het milieu kunnen verwerken. Dit deel van de recyclingketen is zo kwetsbaar aan het worden dat het in feite het gebruik van print ontmoedigt, omdat het wordt gebrandmerkt als ongewenst voor het milieu.

Technologische innovatie zou het antwoord op dit probleem moeten zijn, maar die nieuwe uitvindingen kunnen zelf een negatieve invloed op het milieu hebben. Neem bijvoorbeeld e-mail. Volgens Tim Berners-Lee, uitvinder van het wereldwijde web, voegt een jaar aan e-mails het equivalent toe van “200 mijl rijden in een gemiddelde auto”. En toch beschouwen mensen e-mail nog steeds als een milieuvriendelijk alternatief voor papieren communicatie.

Inzicht in de totale impact op het milieu, het uitvoeren van levenscyclusanalyses, carbon footprinting van uw bedrijf of individuele oplages moeten allemaal in hun context worden bekeken. Maar uiteindelijk kunnen we geen absolute controle hebben over elke schakel in een toeleveringsketen van grafische media. Het enige waar we op kunnen hopen is dat we voorzichtig te werk gaan en dat onze CO2-voetafdruk zo zorgvuldig mogelijk wordt geplaatst.

Dit artikel is geproduceerd door het Verdigris Project, een initiatief van de industrie om het bewustzijn van de positieve invloed van drukwerk op het milieu te vergroten. Dit wekelijkse commentaar helpt drukkerijen om op de hoogte te blijven van milieunormen en hoe milieuvriendelijke bedrijfsvoering kan bijdragen aan een beter bedrijfsresultaat. Verdigris wordt ondersteund door de volgende bedrijven: Agfa Graphics, EFI, Fespa, HP, Kodak, Kornit, Ricoh, Spindrift, Splash PR, Unity Publishing en Xeikon.