Steve Lister geeft meer informatie over de EU-richtlijn inzake groene claims, die bedrijven aanmoedigt verantwoordelijk te zijn en greenwashing tegengaat. De richtlijn eist van bedrijven dat ze verantwoording afleggen over hun duurzaamheid. Steve bespreekt de mogelijke sancties voor niet-naleving, hoe het greenwashing zal verminderen, de impact op merken als ze zich niet aan de richtlijn houden en de kansen voor merken.
De EU-richtlijn inzake groene claims luidt een nieuw tijdperk in voor verantwoordelijke bedrijven, door ‘greenwashing’ te bestrijden en een paradigmaverschuiving in de richting van echte duurzaamheid in gang te zetten. Dit regelgevingswonder is breed van toepassing op bedrijven in de EU en eist verantwoording voor milieubeweringen, met uitzondering van sectoren die al onder de regels voor groene marketing vallen.
Samengevat ligt de crux in de onderbouwing – bedrijven moeten claims valideren met robuuste levenscyclusanalyses, waarbij een einde wordt gemaakt aan het lichtzinnige gebruik van termen als ‘Eco’, ‘Groen’ en woorden als ‘netto nul’ en ‘koolstofneutraal’ kritischer worden bekeken. Externe verificatie zorgt ervoor dat claims duurzaamheidsaudits doorstaan, wat de geloofwaardigheid vergroot. Deze richtlijn is niet alleen een stok; het is een wortel voor merkintegriteit, het verminderen van juridische risico’s en het bevorderen van betere besluitvorming. Het is een baken dat ons leidt naar een tijdperk waarin ‘duurzaam’ meer is dan een modewoord; het is een manier van leven.
Het is echter geweldig om te zien dat het Europees Parlement zo’n moedige stap voorwaarts zet in de strijd tegen greenwashing! Deze nieuwe richtlijn over groene claims is een doorbraak voor zowel consumenten als bedrijven. Bedrijven zijn er veel te lang mee weggekomen om misleidende beweringen te doen over de milieueffecten van hun producten of diensten. Dit heeft het voor consumenten moeilijk gemaakt om weloverwogen keuzes te maken over wat ze kopen. En voor bedrijven die zich echt inzetten voor duurzaamheid is het nog moeilijker om te concurreren.
Laten we de richtlijn inzake groene claims eens nader bekijken.
De richtlijn inzake groene claims is bedoeld om een einde te maken aan greenwashing door normen op te stellen voor milieu- of duurzaamheidsclaims. De vonk kwam van een onderzoek uit 2020 waaruit bleek dat 53% van de milieuclaims in de EU vaag of misleidend waren. Als je bedrijf claims maakt als “T-shirt gemaakt van gerecyclede plastic flessen” of “oceaanvriendelijke zonnebrandcrème”, moet je voldoen aan minimumnormen voor de onderbouwing ervan.
Wanneer wordt de richtlijn inzake groene claims van kracht op het niveau van de EU en de lidstaten?
De richtlijn treedt in werking 20 dagen na verschijning in het Publicatieblad op EU-niveau. Lidstaten hebben 18 maanden de tijd om wetten en regels op te stellen en moeten deze regels 24 maanden na de ingangsdatum van de richtlijn handhaven. Houd deze tijdlijnen in gedachten om compliant te blijven. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste data:
- 2023: Creatie van de EU-richtlijn over “groene claims”.
- 9 november 2023: Geplande behandeling van het ontwerpverslag voltooid
- Zomer 2024: Verwachte stemming in de gemengde commissie.
We moeten echter opmerken dat deze tijdlijnen en ontwikkelingen aan verandering onderhevig zijn, omdat ze afhankelijk zijn van verschillende factoren en wetgevingsprocessen.
Wat zijn mogelijke sancties voor het niet naleven van de richtlijn inzake groene claims?
Niet-naleving kan leiden tot boetes tot 4% van de jaaromzet in de betrokken lidstaten. Bijkomende sancties zijn inbeslagname van inkomsten uit gerelateerde transacties en uitsluiting van openbare aanbestedingen en financiering voor maximaal 12 maanden.
Hoe wil de richtlijn inzake groene claims ‘greenwashing’ terugdringen?
De richtlijn is bedoeld om ‘greenwashing’ tegen te gaan door strenge normen op te stellen voor de verificatie en onderbouwing van milieuclaims. Lidstaten zullen toezicht houden op deze processen en vertrouwen op onafhankelijke, erkende verificateurs. Dus als je bedrijf een groene claim maakt, wees dan bereid om deze te onderbouwen met robuust, algemeen erkend wetenschappelijk bewijs.
Als je je product vergelijkt met anderen, zorg er dan voor dat de vergelijking eerlijk is en gebaseerd op vergelijkbare gegevens. Geaggregeerde scores die verschillende milieueffecten op één hoop gooien zijn niet toegestaan, tenzij ze in overeenstemming zijn met de EU-regels.
Wat keurmerken betreft, zijn regelingen op EU-niveau de gouden standaard. Nieuwe openbare etiketteringsregelingen moeten op EU-niveau zijn en nieuwe particuliere regelingen moeten vooraf worden goedgekeurd en moeten aantonen dat ze ambitieuzer zijn op milieugebied. Alle milieulabels moeten transparant zijn, door derden worden gecontroleerd en regelmatig worden herzien.
De nieuwe richtlijn zal een einde maken aan alle ‘greenwashing’ die we de laatste tijd hebben gezien. Algemene milieuclaims zoals “milieuvriendelijk”, “groen” en “biologisch afbreekbaar” worden verboden, tenzij ze kunnen worden gestaafd met solide bewijs. Er zal ook hard worden opgetreden tegen beweringen over de duurzaamheid van producten die onjuist blijken te zijn. Ik ga nog een update schrijven over de trefwoorden die onder deze nieuwe richtlijn verboden lijken te worden.
Wat is de impact op merken als ze het mis hebben?
De richtlijn groene claims is niet alleen voor de show; veel merken zijn er wereldwijd al door betrapt. Voorbeelden zijn:
- Volkswagen: kreeg te maken met verzet wegens valsspelen bij emissietests in 2015.
- McDonalds en Starbucks: zwaar bekritiseerd voor het vervangen van plastic rietjes door oplossingen die net zo schadelijk, zo niet schadelijker, zijn voor het milieu.
- Walmart: ontmaskerd vanwege valse claims over het gebruik van bamboe in producten, wat leidde tot een boete van $3 miljoen.
- Zara en H&M: onder vuur vanwege claims over “duurzame kleding”, waarbij de algemene perceptie is dat deze claims alleen als marketingtactiek worden gebruikt om meer verkoop te genereren – ondanks solide bewijs van het tegendeel.
Dit is een belangrijke overwinning voor transparantie en verantwoording. Het geeft consumenten de informatie die ze nodig hebben om weloverwogen keuzes te maken over de producten die ze kopen. En het zal bedrijven die duurzaamheid serieus nemen, helpen zich te onderscheiden van de massa.
Wij geloven dat deze nieuwe richtlijn een keerpunt is in de strijd voor duurzame bedrijfspraktijken. Het laat zien dat het de EU menens is met het aanpakken van greenwashing en geplande veroudering. En het geeft een duidelijke boodschap af aan bedrijven over de hele wereld: consumenten laten zich niet langer voor de gek houden.
Wat zijn de grootste kansen voor bedrijven als gevolg van de richtlijn inzake groene claims?
De richtlijn inzake groene claims biedt bedrijven verschillende mogelijkheden:
Marktkansen stimuleren: Door de concurrentie rond duurzame producten aan te moedigen, opent de richtlijn nieuwe marktsegmenten, waardoor bedrijven kunnen diversifiëren en groeien.
Productkwaliteit verbeteren: De focus op duurzaamheid kan leiden tot betere productprestaties, waarvan zowel consumenten als fabrikanten profiteren.
Geloofwaardigheid vergroten: De richtlijn biedt bedrijven een kader om hun milieuclaims te onderbouwen. Dit kan vertrouwen wekken bij consumenten en bedrijven helpen zich te onderscheiden.
Vermijd valkuilen van greenwashing: Bedrijven kunnen de reputatierisico’s van greenwashing vermijden door zich aan de normen van de richtlijn te houden.
Gelijk speelveld: Door private milieulabels te reguleren, maakt de richtlijn het makkelijker voor bedrijven om eerlijk te concurreren, waardoor de verwarring bij de consument afneemt.
In het algemeen is de richtlijn bedoeld om echte duurzaamheidsinspanningen te belonen, innovatie aan te moedigen en marktgroei te stimuleren, terwijl bedrijven verantwoordelijk worden gehouden voor hun milieuclaims.
Daarnaast maakt de nieuwe richtlijn deel uit van een bredere EU-strategie ter bevordering van duurzame consumptie en productie. Deze strategie omvat een aantal andere initiatieven, zoals de richtlijn ecologisch ontwerp en het actieplan circulaire economie. Al deze initiatieven werken samen aan een duurzamere toekomst voor Europa.