Clare Taylor bespreekt wat er gebeurde op de COP 26 die in november werd gehouden in Glasgow, Schotland. Een van de belangrijkste uitkomsten was de toezegging tot Net Zero door niet alleen de partijen die betrokken waren bij de COP, maar ook door een grote groep bedrijven, financiële instellingen en andere instanties.
In het voorjaar van dit jaar schreef ik over de toen naderende COP26 – waar het allemaal over ging en wat we ervan konden verwachten. De realiteit was een mengeling – er was enige vooruitgang en er is een duidelijke toename van het momentum, maar ook veel uitstel van zaken voor nog een jaar, ondanks de verklaring in het klimaatpact van Glasgow dat de Conferentie van de Partijen “Uiting geeft aan haar verontrusting en uiterste bezorgdheid over het feit dat menselijke activiteiten tot op heden ongeveer 1,1 °C opwarming van de aarde hebben veroorzaakt en dat de gevolgen daarvan zich nu al in alle regio’s doen gevoelen” en benadrukt dat er dringend actie moet worden ondernomen.
Afbeelding credit: Klimaatverandering van de VN
Dit is slecht nieuws voor zowel het bedrijfsleven als het klimaat en al het leven op onze planeet, omdat het voortdurende onzekerheid betekent over welke beleidsvereisten we kunnen verwachten en er veel strengere maatregelen nodig zullen zijn wanneer het beleid uiteindelijk wordt geïmplementeerd. Het is echter ook niet verwonderlijk dat zoveel verschillende landen samen onderhandelen in zoveel verschillende stadia, of het nu gaat om technische ontwikkeling of om het voelen van de gevolgen van klimaatverandering.
Dus, wat is er gebeurd?
Onderdeel van de overeenkomst van Parijs was dat de COP-partijen allemaal reductieverplichtingen zouden aangaan, de zogenaamde Nationally Determined Contributions (NDC’s), en dat deze iedere vijf jaar zouden worden verhoogd. Deze zijn vóór Glasgow verhoogd, wat goed is, maar niet genoeg: zelfs als ze allemaal zouden worden gehaald, zou de verwachte opwarming nog steeds 2,4°C bedragen, wat gevaarlijk hoog is. En natuurlijk bereiken doelen op zich niets; wat nodig is, zijn concrete plannen om ze te bereiken. Deze ontbreken nog steeds, zelfs in het Verenigd Koninkrijk, dat het voorzitterschap behoudt tot november 2022.
Afbeelding credit: Klimaatverandering van de VN
Maar vasthouden aan 1,5° opwarming is nog steeds een heel levendig doel, en een deel van het toegenomen momentum is dat het klimaatpact van Glasgow dit keer vraagt om nieuwe NDC’s binnen één jaar, in plaats van vijf, die voldoende zijn aangescherpt om in overeenstemming te zijn met de 1,5°-doelstelling en zich met name richten op de kortetermijndoelen voor 2030, wanneer de kooldioxide-uitstoot met 45% moet zijn verminderd ten opzichte van 2010 om het gewenste traject te bereiken.
Wat het bedrijfsleven betreft, is het grootste resultaat van Glasgow misschien wel dat niet alleen de partijen die betrokken waren bij de COP zich hebben gecommitteerd aan Net Zero, maar ook een grote groep bedrijven, financiële instellingen en andere instanties. Het is nu zeer stevig verankerd op de mondiale zakelijke agenda.
Afbeelding credit: Klimaatverandering van de VN
Een groot deel van het koolstofarm maken van de economie komt voor rekening van de energiesector, maar de uitstoot zal in alle sectoren moeten dalen en ook de consument zal zijn steentje moeten bijdragen. Deze industrie kan meer druk van klanten verwachten over haar bijdrage aan de reductie, en om een post-COP rapport van McKinsey te citeren: “het verlagen van de uitstoot is een van de neteligste kwesties in de waardeketen die we ooit hebben meegemaakt”. Zaken die de printindustrie moet aanpakken zijn onder andere een efficiënter gebruik van energie en hulpbronnen, goede gegevens en informatie, zowel intern als binnen de toeleveringsketen, en de noodzaak om over te schakelen op koolstofvrij transport, zowel naar binnen als naar buiten.
Het leveren van goederen is een grote uitdaging, omdat er niet alleen geschikte voertuigen voor nodig zijn, maar ook infrastructuur, en er is nog een lange weg te gaan voor zware vrachtvoertuigen. Wereldwijd zijn er echter verschillende initiatieven waarbij wordt samengewerkt om tot emissievrij wegvervoer te komen, zoals de European Clean Trucking Alliance en Road Freight Zero van het World Economic Forum.
Veel van de bedrijven die zich hebben uitgesproken voor netto nul moeten nog gedetailleerde plannen publiceren, waardoor het moeilijk is om de aandachtspunten van de druk van de klant te voorspellen voor drukkers, wier klantenbestand breed en divers is, maar de Climate Action Roadmap van het British Retail Consortium geeft een goede leidraad voor één sector. Gegevens spelen hier een belangrijke rol: één route stelt broeikasgasgegevens centraal bij bedrijfsbeslissingen en een andere zoekt naar transparantie in de toeleveringsketen voor duurzame inkoop. Goederen voor de detailhandel hebben hun grootste impact en zullen dus waarschijnlijk bovenaan de lijst staan, maar ook print zal niet ontbreken.
Afbeelding credit: Klimaatverandering van de VN
Het effect van twee andere grote toezeggingen – over methaan en steenkool – zal meer directe gevolgen hebben voor andere industrieën dan drukkerijen, hoewel er gevolgen kunnen zijn voor de prijsstelling. Er waren ook opmerkelijke uitzonderingen onder de ondertekenaars.
De belofte om methaan tegen 2030 met 30% te verminderen is belangrijk als we ons eraan houden: door zijn aard is methaan op een tijdschaal van 20 jaar 84 keer krachtiger als broeikasgas dan koolstofdioxide. Ongeveer een derde van de door de mens veroorzaakte uitstoot is afkomstig van de energiesector, en om te helpen bij de vermindering heeft het Internationaal Energieagentschap een rapport gepubliceerd met praktische maatregelen en een routekaart en toolkit. De andere belangrijke sectoren waar actie nodig is, zijn afval en landbouw.
De belofte met betrekking tot kolen is, ondanks het feit dat deze op het laatste moment werd afgezwakt, ook een grote stap voorwaarts. Voor sommige landen zal het veel moeilijker zijn dan voor andere – in het Verenigd Koninkrijk, bijvoorbeeld, levert steenkool een minimale bijdrage aan het nationale energienetwerk – terwijl ik dit schrijf op een donkere, regenachtige en koude avond, wordt slechts 4% van de Britse elektriciteit geleverd door steenkool, en in lange perioden dit jaar werd steenkool helemaal niet gebruikt. In andere landen is steenkool echter een belangrijke energiebron, en voor ontwikkelingslanden is dit een van de gebieden waar de overeenkomsten voor het verstrekken van financiering en technologie van pas komen: om het gemakkelijker te maken de fasen van afhankelijkheid van steenkool die wij en veel andere landen hebben doorlopen, over te slaan.
Afbeelding credit: Klimaatverandering van de VN
Het zal interessant zijn om te zien wat er gebeurt met de belofte om de ontbossing te stoppen en om te keren tegen 2030, aangezien er in 2014 een soortgelijke belofte werd gedaan, maar er niet veel mee werd gedaan. De bossen die het meest bedreigd worden en beschermd moeten worden, zijn de bossen op land dat gekapt wordt voor andere doeleinden, niet de bossen die de drukindustrie van papier voorzien, maar drukkers die papier gebruiken kunnen het nuttig vinden om alle feiten over papier en bossen bij de hand te hebben voor het geval er vragen komen van bezorgde klanten. De EU heeft gereageerd door wetten op te stellen die rundvlees, palmolie, soja, koffie, cacao en andere producten die verband houden met ontbossing verbieden de EU binnen te komen, en soortgelijke handelsmaatregelen uit andere delen van de wereld worden verwacht.
Er is ook een sterke erkenning van de noodzaak van aanpassing – verandering is al gaande en zal onvermijdelijk versnellen. Dit is een ander probleem voor bedrijven, die voorbereid moeten zijn en in staat om te werken met een veranderend klimaat en meer ernstige weersomstandigheden. Het is ook een gebied waar financiering en steun nodig is van de rijke geïndustrialiseerde landen, die het grootste deel van de broeikasgassen in de atmosfeer hebben gebracht, naar de ontwikkelingslanden – die onevenredig veel te lijden hebben onder de gevolgen.
Samenvattend: er is vooruitgang geboekt, maar niet genoeg, en bedrijven wachten nog steeds op duidelijke plannen van regeringen om hun toekomstige richting te kennen. Ondertussen streven veel meer bedrijven zelf naar Net Zero, verwachten ze dat hun toeleveringsketens hen ondersteunen en kan en moet onze industrie deel uitmaken van deze beweging.