Sonja Angerer vertelt hoe de Europese Unie (EU) verpakkingsafval wil verminderen en hoe dit onvermijdelijk gevolgen zal hebben voor drukkers en bedrijfsmodellen.

Digitaal verpakkingsdrukwerk, web2print en fulfilmentmodellen voor gepersonaliseerde producten zijn allemaal voorbeelden van gebieden die groei blijven vertonen in speciaal drukwerk. Dit zijn echter ook gebieden waar de specificaties voor verpakkingen strenger worden, wat voor potentiële verstoringen kan zorgen.
In dit artikel behandelen we:

  • Recyclebaarheid van verpakking
  • Verpakkingen voor bedrukte producten voor consumenten en kleine bedrijven
  • Persoonlijke verpakking en fulfilment

Waarom moeten we in de EU verpakkingen recyclen?

Volgens Statista bedroeg de omzet van gedrukte verpakkingen in 2021 iets minder dan 30 miljard euro, wat meer dan een tiende is van het wereldwijde volume. Volgens schattingen was dit in 2020 al iets minder dan 290 miljard dollar.

De Europese Unie streeft ernaar om in 2050 klimaatneutraal te zijn als onderdeel van de “Green Deal” Daarom moeten vanaf 2030 alle verpakkingen recyclebaar zijn. Om dit doel te bereiken, zijn de volgende stappen gezet:

  • Beperk onnodige verpakkingen en promoot herbruikbare en hervulbare verpakkingsoplossingen.
  • Oprichting van een hoogwaardige, gesloten recyclingkringloop.
  • De vraag naar primaire grondstoffen verminderen.

Sinds1 januari 2023 moet elk bedrijf dat meeneemmaaltijden of -drankjes aanbiedt, ook herbruikbare verpakkingen aanbieden tegen dezelfde prijs, maar ze mogen nog steeds statiegeld vragen. De enige uitzonderingen hierop zijn bars en restaurants met minder dan 80 vierkante meter en maximaal 5 werknemers.

De huidige belangrijkste landelijke leverancier van herbruikbare verpakkingen is Recup / Rebowl. Er wordt echter verwacht dat sterke regionale merken hun eigen herbruikbare verpakkingen zullen gaan gebruiken als merchandise om te helpen met marketing en klantenbinding en om extra verkoop te genereren. Daarom kunnen drukkers met ervaring in het bedrukken van gepersonaliseerde producten en promotieartikelen nieuwe marktniches verkennen.

Grondstoffen recyclen

Het inzamelen en verwerken van verpakkingen is belangrijk om de grondstofkringloop zoveel mogelijk te sluiten. Vandaag de dag zijn papier en karton 2 materialen die regelmatig worden gerecycled en die ongeveer 70% uitmaken van alle verpakkingen in Duitsland. Enkelvoudige secundaire grondstoffen zijn nodig zodat de teruggewonnen vezels meerdere keren kunnen worden hergebruikt voor nieuwe verpakkingen. Alleen zo kan de vraag naar nieuwe vezels worden verminderd.

Daarom is het noodzakelijk om belangrijke veranderingen door te voeren in sommige verpakkingen, zoals het verwijderen van in folie verpakte en met plastic verzegelde dragers voor consumentenapparatuur. Sommige producenten van consumentengoederen hebben al de nodige veranderingen doorgevoerd en gebruiken nu kartonnen en papieren verpakkingen. Bijna alle printers beschikken over digitale snijtafels, die gebruikt kunnen worden om duurzame papieren verpakkingen te ontwerpen en te produceren.

Sinds 1 januari 2023 moet de cateringsector ook gerecyclede verpakkingen zoals Recup / Rebowl aanbieden. Drukkers kunnen nieuwe zaken vinden met bedrukte herbruikbare voedselverpakkingen.

Foto: Recup

Verpakkingen voor eindgebruikers en KMO’s

In de Europese Unie implementeert elk land het verpakkingskader anders. Daarom moeten drukkers die regelmatig in het buitenland verkopen, verpakkingslicenties krijgen van alle relevante lidstaten.

Sinds 2019 moeten “initiële distributeurs” van om het even welke verpakking in Duitsland zich registreren in het Lucid-verpakkingsregister. Dit geldt voor alle verpakkingen die aan eindverbruikers worden geleverd en vergelijkbare entiteiten zoals freelancers, de horeca of kleine bedrijven. Bovendien moet een licentieovereenkomst worden gesloten met een afvalverwijderingssysteem zoals de Groene Punt.

De normen van de Duitse verpakkingswet zijn per1 juli 2022 opnieuw aangescherpt. Bedrijven moeten zich nu bij Lucid registreren als ze serviceverpakkingen of “voorverpakte” verpakkingen distribueren. Een drukkerij hoeft zich niet bij een afvalverwijderingssysteem aan te sluiten als ze alleen “voorgedeelde” verpakkingen gebruikt, omdat haar leverancier van verpakkingsmateriaal dat al heeft gedaan.

Sinds juli 2022 hebben online marktplaatsen de instructie gekregen om alleen handelaren op hun platforms toe te laten als ze kunnen aantonen dat ze geregistreerd zijn bij Lucid.

Verpakkingen van slechts één substraat, zoals papier/karton, kunnen gemakkelijk worden gerecycled tot hoogwaardige secundaire grondstoffen.

Foto: S. Angerer

Persoonlijke verpakking en fulfilment

In Duitsland zijn producenten van op maat gemaakte verpakkingen al verplicht om zich vanaf 2019 te registreren en aan te melden voor een gelicentieerd verwijderingssysteem. Aanbieders van fulfilmentdiensten en wederverkopers van verpakkingen moeten er echter voor zorgen dat hun klanten voor juli 2022 ook geregistreerd zijn. Zware boetes of verkoopverboden kunnen het gevolg zijn van het verpakken van producten die niet geregistreerd en gelicentieerd zijn. Om te voldoen aan de EU-verpakkingsvoorschriften heeft Duitsland ook besloten om afwijkingen te verbieden.

Daarom hebben de vereisten om zich te registreren en deel te nemen aan het systeem ook gevolgen voor kleinere bedrijven. Er zijn verschillende online diensten die tegen betaling relaties aanbieden met Europese verpakkingslicenties. Voor drukkers betekenen de initiatieven van de Europese Unie om verpakkingsafval te voorkomen vooral een toename van de administratieve lasten.

Hierdoor hebben drukkers in de EU een concurrentienadeel ten opzichte van verpakkingsdrukkers in niet-EU-landen. Importeurs moeten er echter voor zorgen dat niet-lokale verpakkingen ook worden geregistreerd bij relevante instanties en licentiemodellen.

De EU en verpakking – een lastige kwestie voor drukkers

De eisen van de EU om verpakkingsafval te verminderen hebben voor veel regels en voorschriften gezorgd. De nieuwe regels die in Duitsland in 2022 en 2023 van kracht werden, hebben de druk hierop alleen maar verhoogd.

Deze nieuwe veranderingen hebben problemen veroorzaakt voor kleinere drukkerijen, vooral als ze in de hele Europese Unie of wereldwijd verzenden. Digitaal bedrukte en gepersonaliseerde verpakkingen blijven echter een aantrekkelijke mogelijkheid. Net als de productie en verkoop of wederverkoop van gepersonaliseerde producten. Drukkers zullen echter een zeer professionele administratie nodig hebben die de EU-vereisten snel kan implementeren.

Hoofdafbeelding: S. Angerer / Dream.ai