EGP (Extended Gamut Printing) en digitale grootformaat persen

Paul Sherfield bespreekt hoe de nieuwste implementaties van Extended Gamut Prinitng de verschillende ontwikkelingen in ICC-kleurbeheer, procesbesturing en instrumentatie van de afgelopen jaren laten zien.

Een van de ‘hot topics’ in de grafische sector van de afgelopen jaren is de hernieuwde belangstelling voor EGP, vooral in de sectoren offset litho en flexografisch verpakken.

Hiermee wordt erkend dat de standaard CMYK-inkten sommige kleuren niet nauwkeurig kunnen reproduceren, zoals trillend groen, oranje en blauw. In het beste geval kan CMYK op een gecoat substraat slechts ongeveer 70% van de Pantone-kleuren evenaren.

Dit heeft geresulteerd in het gebruik van ‘speciale kleuren’ die worden gemengd om overeen te komen met Pantone- en merkkleuren en worden gedrukt op een^5e analoge afdrukeenheid. Een duur en tijdrovend proces.

Hoewel er de afgelopen 290 jaar enkele pogingen zijn gedaan om extra kleuren in het CMYK-proces te introduceren, zoals Pantones Hexachome en Opaltone, zijn ze er allemaal niet in geslaagd om door de markt te worden geaccepteerd. Dit was vaak te wijten aan het eigendomsrecht van de producten en de beperkingen in de toenmalige infrastructuur voor kleurbeheer en procesbesturing.

De nieuwste implementaties van EPP weerspiegelen de vele vorderingen in ICC-kleurbeheer, procesbesturing en instrumentatie van de afgelopen jaren. Ze staan het gebruik van maximaal 3 extra kleuren toe: oranje, groen en violet. Dit kan het kleurengamma tot 25% vergroten en tot 90% van de standaard Pantone+Solid Coated kleuren reproduceren. Sommige experts hebben het gebruik van Rood, Blauw en Geel als extra kleuren voorgesteld, maar de consensus lijkt te liggen bij Oranje, Groen en Violet.

Software en standaarden

Sommige leveranciers, zoals Esko met hun Equinox software, hebben software die dit EGP-proces beheert, dat nog steeds veel gericht is op de markten voor verpakkingsoffset en flexografisch analoog printen.

Kleurbeheersoftware zoals die van CGSOris, X-Rite, ColorLogic en Alwan ondersteunt het aanmaken van EGP profielen in 5, 6 en 7 kleurprofielen.

De CMYKOGV extended gamut proceskleur is gestandaardiseerd in ISO/TS 21328:2022. Deze is gebaseerd op ISO 12647-2/2013 voor de CMYK procescontrolewaarden.

EGP en digitale persen

Zoals de tabel hieronder laat zien, zijn er veel verschillende maten CMYK+ kleurengamma’s voor analoge en digitale drukmethoden. Het kleinste CMYK-kleurengamma voor gecoat papier wordt vaak gebruikt als ‘simulatie’-profiel in digitale persen wanneer de klant offset-litho-uitvoer moet evenaren.

Dit roept de vraag op ‘welke relevantie heeft EGP voor grootformaat digitaal printen?

Hoewel veel werk zal moeten worden geproduceerd om te voldoen aan een gedefinieerde standaard printconditie of ICC-profiel, zullen veel markten profiteren van het gebruik van het bredere kleurengamma dat sommige grootformaat digitale persen bieden.

Het breedformaat inkjetgamma van 12 kleuren waarnaar in de bovenstaande tabel wordt verwezen, is een van de grootste in deze markt.

Elk merk en model gebruikt een ander aantal en bereik aan kleuren, van CMYK tot 12 kleuren. Niet alle extra gebruikte kleuren zijn bedoeld om het kleurengamma te vergroten. Lichte cyanen en magenta’s worden gebruikt om de vloeiendheid van afbeeldingen en grafieken te verbeteren, wit en fluorescerende kleuren worden gebruikt om speciale kleuren en effecten te geven. De kleuren die worden gebruikt om het kleurengamma te vergroten zijn meestal oranje, groen en violet of rood, groen en blauw.

• Voor elk substraat moet het maximale bereik van de pers bekend zijn en moet een ICC-profiel worden gemaakt. Er zijn ICC-profielen voor een standaardreeks van verschillende substraten geïnstalleerd in de meeste digitale fronten. Deze zijn niet zo nauwkeurig als het produceren van aangepaste profielen voor digitale persen.
• Biedt het maximale kleurengamma van de pers een zinvolle toename voor de markten die worden bediend?
• De kleurbeheerworkflows moeten worden aangepakt als de digitale pers zijn maximale gamma gebruikt.
• CMYK-bestanden en afbeeldingen die door klanten worden aangeleverd, hebben waarschijnlijk het gamma verkleind tot een CMYK offset litho ICC-profiel. In dit geval kan het gebruik van het maximale gamma van de digitale pers leiden tot onaanvaardbare kleurresultaten.
• Een kleurenworkflow op basis van geprofileerde RGB-afbeeldingen is de beste manier om het grotere bereik van een digitale pers te benutten.
• Er moet worden nagedacht over hoe en waar de RGB-bestanden worden geconverteerd naar het ICC-profiel van de grootformaat digitale persen. Als de Digital Front End goede kleurbeheercontroles heeft, kan dit worden gedaan bij het verwerken/renderen binnen de DFE. Anders kan het ICC-profiel van het apparaat worden gebruikt in beeldbewerkings- en kleurenserversoftware om de bestanden te converteren naar de profielen.
• Als er een aantal vergelijkbare grootformaatpersen wordt gebruikt, kan er een probleem ontstaan bij het gebruik van workflows met maximale kleurruimte. Dit kan worden opgelost door de ICC-profielen van de apparaten van elke pers te vergelijken en het kleinste te gebruiken als simulatieprofiel op de pers met een iets groter gamma. Als de kleurengamma’s van de persen sterk verschillen, is dit natuurlijk niet effectief.

De term EGP kan eigenlijk alleen worden toegepast op offset litho en andere analoge drukmethoden. Bij digitaal grootformaat drukken bepalen de pers en de inkten het maximale kleurengamma van de pers.

De betere term hiervoor op grootformaatgebied is ‘Maximum Colour Gamut Printing’. Dit kleurengamma kan op sommige grootformaatpersen meer dan twee keer zo groot zijn als bij een offset lithopers op gecoat papier, waardoor RGB-afbeeldingen visueel verbluffende resultaten opleveren.

De toepassing van maximale gamut workflows zal marktgedreven zijn en vereist nauwe samenwerking tussen de drukker en zijn klanten om de beste resultaten te behalen.